De laatste keer dat mijn moeder me probeerde te slaan, was ik ongeveer net zo groot als zij. Natuurlijk is mijn moeder een vrij kleine dame! Toen ze me in de gang benaderde met het disciplinegereedschap, redeneerde ik met haar: 'Mam, kunnen we hier niet over praten?'

"Nee!" was haar antwoord, en ze bleef maar komen.

Ik bleef proberen er met haar over te praten, maar ze was niet van plan om te praten. Uiteindelijk stak ik mijn hand uit en pakte de peddel van haar! Ik huiver bij de gedachte wat er zou zijn gebeurd als mijn vader op dat moment thuis was geweest!

Wat er daarna gebeurde weet ik eerlijk gezegd niet meer. Maar dit verhaal illustreert hoe het ouderschap uiteindelijk een punt zal bereiken waarop het moet overgaan van discipline naar discipelschap. In dit stadium zijn onze kinderen oud genoeg om mee te praten en les te geven, maar ze hebben ook nog steeds stevige leiding nodig!

God geeft ouders, vooral vaders, de verantwoordelijkheid om hun kinderen zowel te disciplineren als tot discipelen te maken.

Vaders, maak uw kinderen niet boos, maar voed ze op in de discipline en het onderwijs van de Heer. (Efeziërs 6:4)

Laten we deze twee gebieden achtereenvolgens bekijken en vervolgens zien hoe ze zich tot elkaar verhouden.

Discipline

Ten eerste hebben ouders de bevoegdheid om hun kinderen te disciplineren. (Zie Spreuken 13:24; 22:15; 23:14; 29:17; Hebreeën 12:7-11.) Discipline is het gebruik van externe motivatie om gedrag te trainen. Verkeerd gedrag kan verschillende vormen van negatieve consequenties aannemen. Er zijn ook positieve manieren om goed gedrag aan te moedigen door middel van bevestiging en beloningen.

Hier zijn een paar basistips voor effectieve discipline:

• Leer uw kinderen u in de ogen te kijken als u tegen ze praat.

• Train uw kinderen om respectvol te reageren op uw instructies: “Ja, meneer” of “Ja, mevrouw.”

• Train uw kinderen om de eerste keer te gehoorzamen. Uw kinderen zullen leren als u van hen verwacht dat ze gehoorzamen. Tel je tot drie, dan wachten ze tot twee. Als je tot tien telt, wachten ze vaak tot jij negen telt. Als je je kinderen pas disciplineert nadat je tegen ze hebt geschreeuwd, zullen ze je niet gehoorzamen totdat je tegen ze hebt geschreeuwd. Als u uw kind de eerste keer dat het ongehoorzaam is liefdevol, kalm en consequent disciplineert, zal het leren luisteren de eerste keer dat u een instructie geeft.

• Geef nooit een klap uit woede of op een manier die schade toebrengt aan uw kind.

• Houd uw kind alleen verantwoordelijk voor wat hij begrijpt.

• Wees creatief met manieren om uw kinderen consequenties te geven voor ongehoorzaamheid en gebrek aan respect.

Discipelschap

De volgende en belangrijkste verantwoordelijkheid die ouders hebben is discipelschap. Toen Jezus de vraag over het allerbelangrijkste gebod beantwoordde, citeerde hij uit Deuteronomium 6:4. Kijk eens wat Mozes direct na dit belangrijkste gebod zei!

U zult de HEERE, uw God, liefhebben met geheel uw hart, met geheel uw ziel en met geheel uw macht. En deze woorden die ik u vandaag gebied, zullen op uw hart rusten. U zult ze ijverig aan uw kinderen leren, en erover praten als u in uw huis zit, als u langs de weg loopt, als u gaat liggen en als u opstaat. (Deuteronomium 6:5-7)

Het uiteindelijke doel voor ouders is om volwassen, Christus liefhebbende gelovigen groot te brengen. Dit past uiteraard in Gods uiteindelijke doel voor alle mensen en in onze missie om anderen te helpen God lief te hebben.

Onze Amerikaanse cultuur heeft de kracht van het gezin uitgehold door ouders aan te moedigen hun verantwoordelijkheid om hun kinderen te onderwijzen aan anderen over te dragen. Veel ouders vinden dat het de taak van de kerk is om hun kinderen tot discipelen te maken. Ze zijn afhankelijk van de predikant, de zondagsschoolleraar en de kinder- of jeugdpastor om hun kinderen over God te onderwijzen. Pastors en de rest van het lichaam van Christus zijn zeker verantwoordelijk voor discipelschap. Maar de primaire verantwoordelijkheid van discipelschap ligt bij de ouders.

Overgang van discipline naar discipelschap

Als al mijn kinderen acht worden, breng ik ze naar mijn kantoor en leg ze uit dat het tijd is om hun leven aan Christus over te dragen. Ik leg ze het evangelie uit en zeg ze dan dat ze moeten bidden om Christus te ontvangen, of ik grond ze totdat ze dat doen.

Het is niet nodig om die paragraaf nog eens te lezen. Ik maak een grapje. Dat zou ik niet alleen niet doen, ik zou het ook niet kunnen! Geloof en een echte relatie met Christus zijn gebaseerd op de vrije keuze van het individu. Dit helpt ons te begrijpen hoe verschillend de ouderlijke verantwoordelijkheden op het gebied van discipline en discipelschap zijn. Zoals we hebben opgemerkt, maakt discipline gebruik van externe motivatie om een gedragsverandering teweeg te brengen. Discipelschap is het goede voorbeeld geven en kinderen begeleiden om hun hart aan Jezus te geven.

Laten we nu het lastige onderwerp bespreken: hoe discipline en discipelschap zich tot elkaar verhouden. Soms proberen ouders hun kinderen te leren wanneer ze hen moeten disciplineren. Soms disciplineren ze hen terwijl ze les zouden moeten geven. Vaak vinden beide tegelijkertijd plaats. De belangrijkste fout die ouders maken is dat ze helemaal niet disciplineren!

Zoals ik al eerder zei, is een van de meest verwarrende momenten in het ouderschap de periode waarin de kinderen de overstap moeten maken van discipline naar discipelschap. Ouders moeten onderscheiden wanneer ze van discipline naar discipelschap moeten overgaan, van externe motivatie naar interne motivatie (Spreuken 13:24; Spreuken 23:26). Hier is een grafiek die het proces helpt verklaren. De grafiek beweegt van links naar rechts volgens de leeftijd van een kind, vanaf de geboorte tot aan de volwassenheid.

Zowel discipline als discipelschap kunnen plaatsvinden gedurende de hele tijd dat uw kinderen bij u thuis zijn. Wanneer een kind echter nog heel jong is, oefenen ouders maximale controle (of discipline) in hun leven uit. Dit is het moment waarop gedragstraining begint. Op dit moment is er veel discipline en vindt er niet zo veel discipelschap plaats. Naarmate het kind groter wordt, ontwikkelt hij zijn vermogen om op God te reageren. Hij kan ervoor kiezen zijn ouders gewillig te gehoorzamen, niet alleen omdat hij bang is voor de gevolgen. Hij kan voor zijn spullen zorgen en goed overweg kunnen met zijn broers en zussen vanuit een hart van gehoorzaamheid aan God. Het kruispunt op de kaart komt doorgaans voor rond de leeftijd van twaalf tot veertien jaar, afhankelijk van de ontwikkeling van het kind. Als u met uw tienerkind omgaat, is het uw wens om hem in de eerste plaats te onderwijzen, een beroep te doen op zijn geweten en zijn verlangen om God te gehoorzamen. Terwijl discipline gebaseerd is op macht (het vermogen om consequenties uit te voeren), is discipelschap gebaseerd op invloed, die is gebouwd op relaties. Daarom is het zo belangrijk om sterke, open relaties met uw kinderen op te bouwen.

Hier volgen enkele manieren waarop u uw kinderen kunt helpen zelfmotivatie te ontwikkelen op basis van geloof in Christus.

• Bid dat uw kinderen hun hart aan Christus overgeven (Efeziërs 3:14-21).

• Leer uw kinderen de waarheid uit Gods Woord (Psalm 19:7-11).

• Leer uw kinderen Gods doel met het leven en hoe alles wat we doen daarin past (Deuteronomium 6:4-9).

• Moedig uw kinderen aan en bevestig ze (1 Tessalonicenzen 2:11-12).

• Bied nieuwe verantwoordelijkheid en vrijheid aan als reactie op gehoorzaamheid en respect (Matteüs 25:14-30).

• Geef correctie in de vorm van discipelschap, in plaats van discipline, als er sprake is van respect en leerbaarheid (Psalm 25:8-15; 32:8-9).

• Geef uw kinderen de vrijheid om keuzes te maken, zodat ze overtuiging kunnen ontwikkelen (Hebreeën 5:14).

• Help uw kinderen hun gaven, talenten en interesses te ontdekken. Bevrijd en rust uw kinderen uit om hen te achtervolgen (Efeziërs 4:7, 11-12).